تعویض دنده در دست انداز

قلق گيري كلاج
يك راننده باهوش در حركت اول يايد سعي كند كه نقطه يك كلاج را پيدا كند و يكدفعه و ناگهاني كلاج را بالا نياورد . پيدا كردن مقداري فاصله بين نقطه صفر كلاج تا نقطه يك حركت را قلق گيري كلاج می گوييم. هر اتومبيلي را كه براي اولين بار بخواهيم حركت بدهيم بايد كلاج آن را قلق گيري كنيم.

 تعويض دنده هاي مستقيم (دنده كشي) و معكوس
به عمل اضافه كردن دنده . دنده كشي مي گوييم . و به عمل كم كردن دنده معكوس مي گوييم.

 انتقال دنده از 1 به 2
دنده يك دنده اي است قدرتي و فقط جهت حركت كردن اتومبيل از حالت توقف مي باشد و اگر فضاي جلوي اتومبيل باز باشد و هيچ مانعي وجود نداشته باشد بايد سريعا گاز و دنده يك را پر كرده و وارد دنده 2 شويم .

نحوه اجرا: براي اين كه متوجه شويم كه گاز دنده 1 پر شده است يا نه مبناي ما دور موتور مي باشد در كفي براي تعويض دنده هاي مستقيم دور موتور بايد حداقل از 2000 رد شود و حد اكثر به 2500 برسد ولي در سربالايي ها دور موتور بايد حداقل از 2500 رد شود و حداكثر به 3000 برسد .

پس از اينكه گاز دنده 1 پر شد ( دور موتور از 2000 رد شد ) در يك واحد زماني گاز را قطع كرده و بلافاصله كلاج را تا انتها مي گيريم بعد دسته دنده را از 1 به 2 منتقل مي كنيم سپس كلاج را رها كرده و به نرمي گاز مي دهيم .

توضيح اينكه: چون در هنگام تعويض دنده از 1 به 2 اتومبيل ما حركت دارد ديگر نيازي به نگه داشتن كلاج در نقطه حركت نيست و به همان آرامي كه كلاج را گرفتيم به همان آرامي آن را رها مي كنيم .

معكوس
به عمل كم كردن دنده معكوس مي گوييم.

معكوس از 2 به دنده 1
هرگاه بنا به هر علتي سرعت ما در سربالايي آنقدر كم شود كه به زير 10 كيلومتر ( كه به آن محوطه ايست مي گوييم ) برسد بايستي دنده را از 2 به دنده 1 منتقل كنيم كه به آن معكوس از دنده 2 به 1 مي گوييم.

نحوه اجرا: فرض كنيد با دنده 2 در حال حركت هستيم و به دست اندازي رسيديم . نيش ترمز گرفتيم تا بتوانيم با شتاب كمتري از روي دست انداز رد شويم. طبيعي است كه سرعت ما كم مي شود و به محوطه ايست يا زير 10 كيلومتري مي رسد .

حال كه مي‌خواهيم حركت كنيم مي بينيم دنده 2 ديگر توان كشيدن اتومبيل در اين سرعت كم را ندارد بنابراين گاز را قطع كنيم و همان لحظه كلاج را تا آخر مي گيريم بعد دسته دنده را از دنده 2 به دنده 1 منتقل مي كنيم و سپس اگر محوطه جلوي اتومبيل ما باز بود و مانعي وجود نداشت مجددا گاز دنده يك را پر كرده و وارد دنده 2 مي شويم .

توضيح اينكه در حركتهاي معابر شهري ما شايد بارها مجبور شويم كه دنده كشي از يك به دو و معكوس از دو به يك را انجام بدهيم و اين يك امر طبيعي در رانندگي بشمار مي آيد مخصوصا در راه بندان ها.

دنده كشي از دنده 2 به دنده 3
چنانچه فضاي جلوي اتومبيل ما به حدي باز شود كه حداقل 500 متر جلوتر از اتومبيل ما هيچ محوطه خطر و مانع ساكني نباشد مي توانيم گاز دنده 2 را پر كرده ( دور موتور در كفي حداقل از 2000 رد شود و حداكثر به 2500 برسد و در سر بالايي دور موتور حداقل به 2500 و حد اكثر به 3000 برسد ) و در يك واحد زماني گاز را قطع و كلاج را تا انتها مي گيريم سپس دسته دنده را به 3 منتقل كرده كلاج را به آرامي رها كرده و به نرمي گاز را شروع مي كنيم ( درست همانند دنده 2 ).

معكوس از دنده 3 به 2
هرگاه بنا به هر دليلي ( سربالايي و يا به خاطر ترمز ما ) سرعت اتومبيل به زير 30 كيلومتر در ساعت كاهش پيدا كرده بايستي دنده را از 3 به 2 منتقل مي كنيم و سپس به نرمي كلاج را رها كرده و به آرامي گاز را شروع كنيم به كل اين اعمال دنده كشي و معكوس م بگوييم.

تقويت تمركز گرفتن فرمان با دست چپ
اين كار به اين شكل انجام مي شود دست راست روي دنده به صورت ثابت و دسته دنده را بگيرد و دست چپ به تنهايي روي فرمان كار كنترل فرمان را انجام بدهد اين تمرين 2 فايده دارد:

اينكه دست راست جاي دنده ها را ياد بگيرد.
اينكه دست چپ ياد مي گيرد كه هنگام تعويض دنده به وسيله دست راست چگونه فرمان را كنترل كند.

موارد استفاده دنده سنگين
هر جا كه براي به حركت در آوردن اتومبيل به قدرت زياد نياز باشد مانند شروع حركت از حالت ساكن و سربالايي هاي تند از دنده سنگين استفاده مي كنيم . در سرازيري هاي تند ( به دليل اينكه نمي خواهيم سرعت اتومبيل ما در سرازيري زياد شود ) جهت كاهش استفاده از ترمز و نيز كنترل بهتر فرمان كنترل سرعت از دنده سنگين استفاده مي كنيم به همين دليل است كه اصطلاحا مي‌گويد به هر دنده اي كه سر بالايي را رفته اي بايد سرازيري را همان دنده پايين بياييد.

دنده سبك
در اتومبيلهاي سواري به دنده هاي 3، 4 و 5 به دليل اينكه از سرعت بالايي برخوردار هستند دنده هاي سرعتي و يا دنده هاي سبك مي گويند.

منبع: guilandr.ir