پارک دوبل چیست؟ اصطلاحی که به مرور در مکالمات روزمره نیز شنیده می شود، حتی اگر خودتان مالک خودرویی نباشید. به پارک کردن خودرو با دنده عقب میان دو خودرو پارک دوبل گفته می‌شود. مهارت در پارک دوبل یکی از مهمترین تکنیک ها در آموزش رانندگی است.
هنگام حرکت روبه جلو چنانچه بخواهیم میان دو خودرو که در کنار جدول خیابان پارک نماییم بایستی فضای خالی میان دو خودرو بیش ۲ برابر طول خودرو ۸ متر باشد و اگر کمتر از این اندازه باشد پارک کردن به صورت رو به جلو دشوار خواهد بود و بایستی از روش پارک دوبل استفاده کرد. چنانچه فاصله میان دو خودرو از ۵/۶ کمتر باشد ، دیگر به روش پارک دوبل نیز نمی‌توان خودرو را پارک کرد. در بررسی کامل آموزش پارک دوبل صحیح و ساده همراه نیم کلاج باشید.
پارک دوبل چیست؟ مروری بر چیستی و نحوه انجام parallel parking
پارک کردن اتومبیل به صورت دنده عقب بین دو اتومبیل پارک شده را پارک دوبل می‌گوییم. هنگام حرکت رو به جلو در صورتی که بخواهیم اتومبیل خود را بین دو اتومبیلی که در کناره جدول پارک شده است پارک نماییم، اگر فضای خالی بین دو اتومبیل تقریباً از ۲ برابر طول خودروی ما (۸ متر) کمتر باشد پارک نمودن بصورت رو به جلو در چنین شرایطی برایمان بسیار مشکل خواهد بود و ما مجبوریم از روش پارک دوبل استفاده کنیم.
چنانچه فاصله‌ی بین ۲ اتومبیل پارک شده از ۵/۶ متر کمتر باشد، دیگر به روش پارک دوبل نیز نمی‌توانیم اتومبیل خود را پارک بنماییم و می‌بایست جای دیگری را برای پارک کردن اتومبیل در نظر بگیریم. در ضمن چند بار که پارک دوبل را تمرین کنیم خودبخود تشخیص این فاصله برای چشم‌های ما آسان می‌شود.
جاهایی که نباید پارک دوبل انجام داد
شاید آموزش رانندگی برای افراد دارای گواهینامه موضوعی غیر منطقی به نظر برسد، اما داشتن گواهینامه لزوما به معنای حرفه ای بودن در رانندگی نیست! برای مثال پارک دوبل یکی از حرکاتی است که نیاز به تمرین و تکرار زیادی دارد. خصوصا که پارک دوبل از جمله حرکات مهم در رانندگی است و کاربرد بسیاری هم دارد. برای ورود به موضوع آموزش پارک دوبل صحیح، بحث را در ابتدا با مکان هایی شروع می کنیم که در آنها نباید پارک دوبل انجام داد. این مکان ها عبارتند از:
- در بزرگراه‌ها (به دلیل سرعت زیاد خودروهای عبوری در لاین حرکت) پارک دوبل نکنید
- در حریم تقاطع‌ها (۱۵ متر مانده و پس از آنها) پارک دوبل غیر مجاز است
- در مکان‌هایی که تابلو پارک ممنوع و توقف ممنوع نصب شده است
- در ایستگاه‌های اتوبوس ، تاکسی و … نباید پارک کرده چه برسد به پارک دوبل!
- در روبروی پل ورودی پارکینگ منازل و ورودی کوچه و خیابان پارک کردن دوبل غیر مجاز است
- در حریم قانونی تابلوهای راهنمایی و رانندگی نباید از پارک دوبل استفاده کنیم. پارک کردن در چنین مکان‌هایی باعث کاهش دید کافی رانندگان وسایل نقلیه عبوری نسبت به تابلوهای یاد شده می‌گردد.
برای انجام پارک دوبل صحیح و ساده چه پیش نیاز هایی را باید رعایت کرد؟
پیش از اقدام به ارائه آموزش مهمترین مراحل و نکاتی که باید در مورد پارک دوبل بدانید را مورد بررسی قرار داده ایم. این موارد عبارتند از:
۱-اهمیت کنترل کامل کلاج یا حرکت لاک پشتی در parallel parking
برای انجام و اجراء درست و صحیح پارک دوبل حتماً باید حرکت لاک پشتی را به صورت کامل آموخته باشیم و مهارت بسیار بالایی در جهت حرکت دادن اتومبیل به صورت سانتیمتری به وسیله‌ی کلاج را فراگرفته باشیم. چرا که در غیر این صورت ممکن است با عدم تسلط کامل روی کلاج، حرکت اتومبیل ما با سرعت و شتاب زیادی همراه شده و مانع از اجرای صحیح پارک دوبل شود و چه بسا موجب تصادف گردد.
کسی که بتواند پارک دوبل را با کنترل کامل روی کلاج به صورت صحیح اجراء کند می‌تواند در راه بندان‌ها نیز با کنترل کامل کلاج به صورت ایست و حرکت‌های پی در پی اتومبیل خود را به راحتی به حرکت دربیاورد یکی از دلایل انتخاب پارک دوبل در امتحانات رانندگی به همین جهت می‌باشد زیرا راننده‌ای که در انجام پارک دوبل روی کلاج اتومبیل خود مسلط باشد در راه بندان‌های بسیار سنگین که راننده مجبور است چند قدم به چند قدم مرتب ایست و حرکت کند نیز از کلاج خوبی برخوردار خواهد بود (امتحان گرفتن در چنین راه بندان‌هایی شاید مقدور نباشد بنابراین پارک دوبل راه بهتری برای امتحان کنترل کلاج به شمار می‌رود.)
۲- کنترل فرمان در پارک دوبل
راننده‌ای که از درک فرمان خوبی در دنده عقب برخوردار نباشد، نمی‌تواند جهت چرخش فرمان را تشخیص دهد و نمی‌تواند پارک دوبل را به صورت صحیح اجراء کند. لذا، می‌بایست بیشترین حد تسلط را روی فرمان داشته باشد و این یکی دیگر از علل انتخاب پارک دوبل به عنوان معیار امتحان رانندگی پایه دوم محسوب می‌شود.
۳- پارک دوبل مهمترین قسمت در آزمون رانندگی است!
اگر برای گرفتن گواهینامه اقدام کرده باشید، حتما می دانید که پارک کردن به صورت دوبل همیشه یکی از آزمون های موجود است. یکی از دلایل انتخاب پارک دوبل برای آزمون رانندگی سنجش کنترل کامل کلاج می‌باشد. زیرا راننده‌ای که در انجام پارک دوبل روی کلاج خودرو مسلط باشد در راه‌بندا‌ن های بسیار سنگین که ناچار است قدم به قدم مرتب ایست و حرکت کند نیز از کلاج خوبی برخوردار خواهد بود.
۴-اهمیت درک گاز ترمز و هماهنگی با چشم و دست در پارک دوبل
در پارک دوبل راننده بایستی تسلط کاملی روی گاز و ترمز خودرو داشته باشد و هماهنگی لازم بین چشم راننده و فرمان که به عهده دست می‌باشد برقرار گردد و به بالاترین مهارت خود رسیده باشد تا بتواند پارک دوبل را به راحتی انجام دهد. بنابراین پارک دوبل نه تنها یک تکنیک برتر است بلکه اوج هماهنگی کامل میان کار چشم ، دست و پای راننده می‌باشد و این راه می‌توان به بودن چنین هماهنگی در اندام‌های بدن یک راننده پی‌برد. با این توضیحات پارک کردن خودرو به صورت دوبل را بیشتر توضیح می دهیم.
توضیح کلی مراحل انجام پارک دوبل به شکل صحیح
برای اینکه بتوانیم به ساده‌ترین روش پارک دوبل را بیاموزیم آنرا به ۵ بخش تقسیم می‌کنیم تا بتوانیم راحت‌تر آنرا درک کرده و یاد بگیریم.
- با روشن کردن راهنمای سمت راست به فاصله‌ی عرضی یک دست کنار اتومبیلی که می‌خواهیم پشت سر آن پارک کنیم می‌ایستیم (برای اجراء آن دو روش به شما توصیه می‌شود.)
- با حرکت کردن به صورت دنده عقب وقتی در داخل شیشه‌ای لچکی عقب انتهای اتومبیل کناری را دیدیم همه فرمان را به سمت راست می‌چرخانیم تا قسمت عقب اتومبیل وارد پارک شود که به آن فرمان اول می‌گوییم (برای انجام فرمان اول کلاً یک روش توصیه می‌شود.)
- پس از اینکه قسمت عقب اتومبیل ما وارد محوطه‌ی پارک دوبل شد، ایست وسط را انجام داده و برای اینکه قسمت جلوی اتومبیل ما وارد پارک شود ضمن حرکت کردن به صورت لاک پشتی همه‌ی فرمان را به سمت چپ می‌چرخانیم تا قسمت جلوی اتومبیل ما وارد پارک شود که به آن فرمان دوم می‌گوییم. زمان چرخش فرمان دوم به میزان مهارت راننده برروی فرمان اتومبیل بستگی دارد. (بسته به میزان مهارت راننده ۲ روش را برای پیدا کردن بهترین زمان جهت ایست وسط و آغاز فرمان دوم خدمت شما معرفی می‌کنیم)
- زمانی که اتومبیل‌مان در داخل محوطه‌ی پارک دوبل صاف شد می‌ایستیم.
- در صورت نیاز جهت تنظیم فاصله‌ی عقب و جلوی اتومبیل خودمان با اتومبیل‌های پارک شده، دنده را یک کرده و بصورت لاک پشتی رو به جلو فاصله‌ی اتومبیل و حالت چرخ‌های جلو را تنظیم می‌کنیم. معمولاً در آزمون‌های عملی رانندگی این قسمت کمتر از متقاضی خواسته می‌شود، چرا که کارشناسان محترم آزمایش عملی رانندگی تست‌های مهمتری را جهت ارزیابی متقاضیان مورد توجه قرار می‌دهند مانند (ایست خروج از پارک و رعایت حق تقدم هنگام خروج از محوطه پارک دوبل) که عدم توجه به آن توسط متقاضی ممکن است باعث ایجاد تصادفات ناگوار گردد.
نحوه‌ی توقف به فاصله‌ی عرضی یک دست در parallel parking
زمانی که می‌خواهیم با فاصله‌ی عرضی یک دست کنار اتومبیلی که پشت سر آن قصد پارک کردن را داریم توقف نماییم باید از فاصله‌ی حداقل ۳۰ متری راهنمای سمت راست را روشن کنیم. ضمن نگاه کردن به آئینه‌ی وسط و سمت راست به نقاط کور آئینه‌ها نیز پوشش بدهیم و سرمان را به سمت راست برگردانیم تا نقاطی که در آئینه دیده نمی‌شود را ببینیم.
پس از اطمینان از اینکه خطری وجود ندارد سرعت خود را کم کرده و با حداقل سرعت (دنده‌ی ۱ یا دنده‌ی ۲) از فاصله دور در امتداد اتومبیل مورد نظر قرار می گیریم. چشمه‌ی آب پاش روی درب موتور و در اتومبیل‌های دیگر پایه‌ی برف پاک کن وسط شیشه‌ی بزرگ جلو را با محل برخورد آسفالت و لاستیک سمت چپ اتومبیلی که می‌خواهیم پشت سر آن پارک کنیم به اندازه‌ی ۵۰ سانتیمتر فاصله تنظیم می‌کنیم. کنار اتومبیل مورد نظر می‌ایستیم بطوریکه حداقل ما به اندازه‌ی یک درب موتور از اتومبیلی که با آن فاصله‌ی عرضی ۵۰ سانتیمتر یا فاصله‌ی عرضی یک دست را تنظیم کرده‌ایم جلوتر باشد.
اگر طول اتومبیل که می‌خواهیم پشت سر آن پارک کنیم از طول اتومبیل ما کمتر باشد (مانند رنو ۵، فولکس، ژیان، ماتیز و…) به اندازه‌ی یک درب موتور باید جلوتر از اتومبیل کناری باشیم. اما در صورتی که طول اتومبیلی که می‌خواهیم پشت سر آن پارک کنیم به اندازه‌ی اتومبیل خودمان یا بیشتر باشد دیگر نیازی نیست که به اندازه‌ی یک درب موتور از آن جلوتر برویم. فقط تا جایی جلو می‌رویم که بتوانیم انتهای اتومبیلی که می‌خواهیم پشت سر آن پارک نماییم را در شیشه‌ی بزرگ عقب اتومبیل خودمان ببینیم. (مانند مینی‌بوس، اتوبوس، وانت نیسان و…) بهتر است فاصله‌ی عرضی یک دست را از فاصله‌ی دور تنظیم کنیم.
راه دیگر این است که (نوک) یا سر گلگیر سمت راست اتومبیل خودمان را با محل برخورد آسفالت و لاستیک اتومبیلی که می‌خواهیم با آن پارک دوبل انجام بدهیم. از فاصله‌ی دور به اندازه ۱۵ سانتیمتر فاصله داده و کنار آن توقف کنیم و از این طریق هم می‌شود فاصله‌ی عرضی یک دست (۵۰ سانتیمتر) را به دست آورد. پس از اینکه فاصله‌ی ما با اتومبیل کناری به اندازه‌ی یک دست تنظیم شد باید به انتهای خیابان نگاه کنیم تا متوجه شویم که اتومبیل ما صاف است یا خیر؟ پس از اینکه اتومبیل ما صاف شد، حتماً بایستی فرمان را هم صاف کنیم. این عمل باعث می‌شود هنگام حرکت در دنده‌ی عقب اتومبیل صاف حرکت کند.
چگونه پارک دوبل انجام دهیم؟
برای انجام پارک دوبل بایستی از فاصله ۳۰ متری راهنمای سمت راست را زده و با پوشش دادن نقاط کور آینه پس از اطمینان از نبود خطر سرعت خودرو را کم کنید. همچنین از فاصله دور در امتداد خودرو مورد نظر قرار گرفته و به فاصله عرضی یک دست به اندازه ۵۰ سانتیمتر کنار خودرو یاد شده به اندازه یک درب موتور جلوتر از آن ایست انجام شود.
به گونه‌ایی که خودرو صاف ایستاده باشد و پس از صاف بودن خودرو بایستی فرمان خودرو نیز صاف باشد تا در هنگام حرکت به عقب خودرو صاف حرکت کند. چنانچه فاصله خودرو پارک شده با جدول کم و چسبیده باشد فاصله ایستادن با خودروی کناری هنگام پارک دوبل به اندازه ۷۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود.
نحوه انجام فرمان اول در پارک دوبل، دومین بخش پارک خودرو
از روشن بودن راهنمای سمت راست مطمئن شده و با دقت و مراقبت کامل رو به عقب به صورت لاک پشتی حرکت می‌کنیم. این سؤال مطرح می‌شود که چه زمانی فرمان اتومبیل خود را به سمت راست بچرخانیم که بدنه‌ی اتومبیل ما با اتومبیل کناری برخورد نکند؟ بهترین و مطمئن‌ترین لحظه برای چرخاندن فرمان به سمت پارک یا سمت راست، که به آن فرمان اول می‌گوییم، زمانی است که ما انتهای اتومبیلی که می‌خواهیم پشت سر آن پارک کنیم را در وسط شیشه‌ی مثلثی عقب، شیشه ۳ گوش یا شیشه لچکی ببینیم.
این لحظه بهترین موقع برای چرخاندن فرمان اول (به سمت راست) می‌باشد و به ما اطمینان می‌دهد که بدنه‌ی اتومبیل ما با اتومبیل کناری اصلاً برخورد نمی‌کند. بنابراین فرمان اول را ضمن حرکت دادن اتومبیل بصورت لاک پشتی رو به عقب تماماً به سمت راست می‌چرخانیم، به این ترتیب نصف اتومبیل ما به صورت دنده عقب وارد محوطه‌ی پارک می‌شود.
قسمت سوم در پارک دوبل با فرمان دوم
در سومین بخش از مراحل پارک خودرو به صورت دوبل، اجرای فرمان دوم نقش بسیار مهمی دارد. همچنین برای انجام فرمان دوم در پارک دوبل وابسته به تسلط راننده در استفاه از فرمان خودرو چندین روش وجود دارد. در این قسمت انتهای اتومبیل ما وارد پارک شده است و چرخ‌های عقب کاملاً داخل محوطه‌ی پارک قرار گرفته است و حالا نوبت قسمت جلوی اتومبیل و چرخ‌های جلو می‌باشد که به آن فرمان دوم می‌گوییم. از ۲ روش می‌توانیم برای انجام فرمان دوم استفاده کنیم که بسته به میزان تسلط راننده نسبت به فرمان اتومبیل هر کدام به نوبه‌ی خود کاربرد دارد.
روش شماره یک برای شروع فرمان دوم
کسانی که از فرمان بسیار ضعیفی برخوردار هستند بایستی انتهای اتومبیل کناری را (سرگلگیر سمت چپ یا چراغ راهنمای سمت چپ) در داخل شیشه لچکی جلو ببینند و آنگاه توقف کنند تا شتاب و سرعت اتومبیل خود را به صفر برسانند که به آن ایست وسط می‌گوییم. پس از ایست وسط بصورت لاک پشتی حرکت کرده و همه‌ی فرمان را به سمت چپ چرخانده طوری که قبل از اینکه سرگلگیر سمت راست اتومبیل ما به چراغ راهنمای سمت چپ اتومبیل کناری برسد فرمان دوم ما به سمت چپ تمام شده باشد و سپس بصورت لاک پشتی قسمت جلوی اتومبیل خود را به داخل پارک هدایت می‌کنیم، زمانی که اتومبیل ما در داخل پارک صاف شد می‌ایستیم.
روش شماره دو برای شروع فرمان دوم
این روش پارک دوبل برای کسانی است که از دست فرمان بهتری برای چرخاندن فرمان برخوردار هستند. هنگامی که انتهای خودروی کناری از روبروی دستگیره ثابت (جلوی دستگیره) دیده شد در این فرمان ایست وسط انجام داده می‌شود و سپس به صورت لاک‌پشتی رو به عقب حرکت می کنیم. سپس همه فرمان به سمت چپ چرخانده می‌شود و پیش از اینکه سرگلگیر سمت راست خودرو به چراغ راهنمای عقب سمت چپ خودروی کناری برسد بایستی فرمان دوم در سمت چپ به آخر رسیده باشد و با حرکت لاک‌پشتی جلوی خودرو وارد پارک می‌گردد و وقتی خودرو صاف شد ایست می‌گردد.
روش شماره سه برای شروع فرمان دوم پارک دوبل صحیح
زمان چرخاندن فرمان دوم به سمت چپ برای کسانی که از فرمان بهتری برخوردار هستند وقتی است که انتهای اتومبیل کناری (چراغ راهنمای سمت چپ) به روبروی دستگیره‌ی درب سمت راست اتومبیل ما برسد در این زمان ایست وسط را انجام می‌دهیم تا شتاب و سرعت اتومبیل خود را به حداقل برسانیم در ضمن بتوانیم بوسیله‌ی ایست وسط مطمئن شویم که راهنمای عقب (سمت چپ) اتومبیل کناری روبروی دستگیره‌ی اتومبیل ما رسیده است یا خیر.
پس از ایست وسط و دقت و مراقبت کامل بصورت لاک پشتی رو به عقب حرکت کرده و تمام فرمان را با استفاده از هر ۲ دست به سمت چپ می‌چرخانیم. قبل از اینکه سر گلگیر سمت راست قسمت جلوی اتومبیل ما به چراغ راهنمای سمت چپ قسمت عقب اتومبیل کناری برسد بایستی فرمان دوم از سمت چپ به آخر رسیده باشد. سپس اجازه می‌دهیم که قسمت جلوی اتومبیل ما وارد پارک شود، وقتی اتومبیل ما صاف شد توقف می‌کنیم. لازم به توضیح است در این روش چنانچه عرض اتومبیل کناری نسبت به کناره جدول کمتر از حد قانونی باشد.
برای اینکه فاصله‌ی ما بعد از انجام پارک دوبل با کناره‌ی جدول کم نشود، بایستی کمی زودتر از اینکه راهنمای اتومبیل کناری به دستگیره‌ی ثابت درب جلو (سمت راست) برسد ایست وسط را انجام داده و فرمان دوم را شروع کنیم. اما چنانچه عرض اتومبیلی که می‌خواهیم با آن پارک دوبل انجام دهیم از اتومبیل ما بیشتر باشد (مانند اتوبوس) یا اینکه فاصله‌ی اتومبیل مورد نظر از حد قانونی نسبت به کناره‌ی جدول بیشتر پارک شده باشد برای اینکه بعد از انجام پارک دوبل فاصله‌ی ما با کناره‌ی جدول زیاد نشود بایستی اجازه دهیم راهنمای سمت چپ اتومبیل کناری از مقابل دستگیره‌ی اتومبیل ما کمی رد شود. سپس ایست وسط را انجام داده و فرمان دوم را شروع می‌کنیم.
پس از انجام پارک دوبل و اطمینان از صاف بودن خودرو در درون پارک دنده خلاص شده و ترمز دستی کشیده می‌شود.
چگونگی خروج از پارک و رعایت حق تقدم در پارک دوبل
برای بیرون آوردن خودرو از حالت پارک دوبل به صورت رو به جلو ابتدا راهنمای سمت چپ روشن می‌گردد و پس از دیدن آینه سمت چپ و آینه وسط و پوشش دادن نقاط کور آینه سمت چپ خودرو به صورت ۳۰ درجه کج می‌گردد. باید سرگلگیر سمت راست خودرو به وسط پلاک خودروی جلویی برسد، که به آن ایست خروج از پارک گفته می‌شود.
سپس سر راننده به سمت چپ برگردانده می‌شود و رو به عقب نگاه می‌کنند و با پوشش دادن نقاط کور آینه و رعایت حق تقدم به صورت لاک‌پشتی حرکت انجام می‌گردد و پس از اینکه خودرو در لاین جدید قرار گرفت فرمان خودرو صاف می شود.
چگونگی حرکت با دنده عقب پس از انجام پارک دوبل
این مرحله یکی از نکات بسیار مهم در حین انجام پارک دوبل است و همواره در حین انجام آزمون عملی رانندگی نیز مورد توجه قرار می گیرد. مراحل حرکت به دنده عقب پس از پارک عبارتند از:
- راهنمای سمت راست روشن می‌گردد و پس از اطمینان از خالی بودن پشت خودرو انتفال ترمز از دستی به پایی انجام می‌گردد. پس از دنده گذاری به عقب و اطمینان از نبود خطر با حرکت لاک‌پشتی در دنده عقب به اندازه ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر با سرعت عمل خوب فرمان خودرو ۲ – ۵/۱ دور به سمت راست (به سمت جدول) چرخانده شده و ایست کنید.
- کمربند را کشیده و به سرعت به سمت عقب بچرخید. دست چپ مرکز فرمان (ساعت ۱۲) را گرفته و دست راست در پشت صندلی شاگرد قرار دهید و باسرعت آهسته، مشابه با قدم انسانی حرکت به عقب با دقت انجام می‌شود. همچنین تا زمانی که ایست کامل انجام نشده است سر خود را به جلو برنگردانید.
انجام حرکت پارک خودرو به صورت دوبل دارای اهمیت بسیار زیادی است و نیاز به تمرین فراوان دارد. در صورت نیاز به آموزش برای یادگیری این نوع پارک می توانید با شماره اعلام شده تماس گرفته و در کلاس خصوصی آموزش رانندگی ما شرکت کنید.