به این نوشته امتیاز دهید
[کل: 2 میانگین: 4]
قرص ضد استرس خوب چیزی است که این روزها اکثر افراد به دنبالش هستند! اما علت این امر در چیست؟ چه هنگام واقعا نیاز به این داروها پیدا میکنیم؟
همه ما در مراحل مختلف زیست خود بارها دچار استرس شده ایم. لحظاتی که حجم عظیمی از نگرانی، ترس و بی قراری به سراغمان آمده، ضربان قلبمان را بالا برده و بدنمان را وادار کرده تا در شرایط بحرانی قرار بگیرد.
اگر فقط در مواقع خاص این موارد را تجربه می کنید، جای نگرانی وجود ندارد، ما به شما خواهیم گفت چه راهکارهایی برای مهار آن به کار ببندید تا آرامشتان را بازیابید.
اما اگر استرس های گاه و بی گاه شما را آزار می دهد، نیاز به درمان و مصرف دارو ضد استرس مناسب خواهید داشت.
با سلامت سنتر همراه شوید تا از صفر تا صد درمان استرس، انواع داروی ضد استرس و راه های حفظ آرامش درونی آگاه شوید.
علت اصلی اغلب استرس ها چیست؟
دنیایی که در آن زندگی می کنیم، منظورم طبیعت جهان هستی نیست، آن دنیای ماشینی پرسرعتی که ما انسان ها ساخته ایم، شرایط استرس زایی برایمان به وجود آورده است. کدهایی که از کودکی تا به امروز در ذهن شما ثبت شده، باعث اشتباهات نگرشی زیادی می شود که چیزی جز ترس و نگرانی بی وقفه به همراه نخواهد داشت.
انتظار جلب رضایت همه، عقب نیافتادن از رقبا و کسب درآمد بالا تبدیل به هدف اصلی زندگی اغلب ما شده است. درست است که شرایط اقتصادی و برخی وقایع تلخ در زندگی امانمان را بریده اما به خاطر داشته باشید که انسان موجود هوشمندی است که می تواند خود را از هر مخمصه ای بیرون بکشد.
پژوهشگران دریافته اند که مهم ترین دلایل ایجاد استرس به موارد زیر مربوط می گردد:
- نداشتن وقت کافی برای انجام کارها
- سبک زندگی ناسالم (که شامل تغذیه غلط و ورزش نکردن هم می شود.)
- بیش از اندازه مسئولیت قبول کردن
- درگیری های محل کار و خانه
- ناتوانی در قبول حقایق
- تفریح نکردن و اختصاص ندادن ساعاتی از روز برای به دست آوردن آرامش
- دلایل ژنتیکی
- رنج بردن از سایر اختلالات روانی
- قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا به صورت مکرر
- نداشتن شغل مناسب
- عدم اطمینان از آینده
داروهای ضد استرس یا اضطراب به صورت کلی برای کنترل و کاهش اضطراب تجویز می شوند.
علائم اولیه ایجاد استرس و اضطراب
استرس همه جا وجود دارد. یکم استرس داشتن اصلا بد نیست. مقدار کمی استرس در برخی شرایط کاملا طبیعی است و باعث می شود انرژی بیشتری صرف کنید تا پیروز میدان شوید. اما استرس زیاد سم است، سمی که جسم و روح شما را می خورد و خستگی به همراه می آورد. علائم حسی اولیه استرس و اضطراب عبارت است از:
- به راحتی عصبی، نا امید و بدخلق می شوید.
- گاهی عمیقا خسته و افسرده می گردید.
- برخی اوقات از معاشرت با دیگران و قرار گرفتن در جمع خودداری می کنید.
- دائم نگران و بی قرار هستید.
- از خودتان راضی نیستید و حس بی ارزش بودن آزارتان می دهد.
و اما علائم فیزیکی استرس و اضطراب شامل موارد زیر است:
- انرژی کم
- سردردهای عصبی
- ناراحتی گوارشی
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- تغییر کردن اشتها (پرخوری عصبی یا بی میلی شدید به غذا)
- بی خوابی
- ضعیف شدن سیستم ایمنی
- دست و پاهای سرد و عرق کرده
- خشکی دهان و مشکل در بلع
- زنگ گوش
- درد غضلات
- لرزش بدن
مشکلات شناختی که استرس زیاد به وجود می آورد، به قرار زیر است:
- پرش فکری
- فراموشی
- قضاوت ضعیف
- عدم توانایی در تمرکز
- بدبین شدن
آیا دارو ضد استرس تنها راه حل درمان است؟
در پاسخ به این پرسش مهم باید گفت که همه چیز به این بستگی دارد که تا چه میزان استرس و اضطراب به شما هجوم می آورد و چقدر این موضوع تکرار می شود.
اگر استرس مکرر دارید و یا شدت حمله های اضطرابی شما شدید است، حتما باید نزد پزشک متخصص رفته و روان درمانی و دارو درمانی را شروع کنید.
استفاده از قرص ضد استرس برای چنین افرادی ضروری است. چرا که تحمل مکرر این حملات آسیب های جدی برای بدن و روان انسان به بار می آورد.
نوازش و نگهداری از حیوانات می تواند استرس شما را کاهش داده و موجب آرامش شما شود.
بهترین و موثرترین قرص ضد استرس
این معضل جهانی قرن به اندازه ای مردم را درگیر خود ساخته که داروسازان و پزشکان دائم در تلاشند تا انواع مختلف دارو و درمان های ضد استرس را به کارگیرند تا نتیجه مطلوب حاصل شود. اگر به دنبال بهترین قرص ضد استرس برای درمان خود هستید باید نزد روانپزشکی مجرب بروید. اما بد نیست پیش از آن آگاهی نسبی درباره انواع داروهای ضد افسردگی و ضد استرس به دست آورید.
من در ادامه به چند دسته مهم از این داروها اشاره می کنم.
داروهای مسدودکننده بتا (قرص ضد استرس پروپرانول)
مسدود کننده های بتا یا همان بتا بلاکرها داروهایی هستند که به طور معمول برای کنترل فشار خون بالا و درمان برخی از مشکلات قلبی استفاده می شوند. در برخی از موارد آنها می توانند در درمان استرس و اضطراب مفید و موثر واقع شوند و علائم آزاردهنده آن را ازبین ببرند.
قرص ضد استرس پروپرانولول یکی از مشهورترین اعضای این دسته از داروها محسوب می شود که باعث پایین آوردن ضربان قلب نیز می شود. از آنجا که این قرص تمرکز را پایین نمی آورد، به عنوان یک داروی ضد استرس مناسب برای سخنرانی ها و کنفرانس ها به کار می رود.
این قسم داروها عملکرد انتقال دهنده های عصبی و هورمون نوراپی نفرین در رگ ها و عضله قلب را مسدود می کنند و باعث بزرگ شدن عروق، کند شدن ضربان قلب و کاهش قدرت انقباض آن می شوند.
داروهای بنزودیازپین (داروهای ضد اضطراب)
بنزودیازپین ها نیز انواع دیگری از قرص های ضد استرس به شمار می آیند که به داشتن خوابی خوب نیز کمک می کنند. آنها فعالیت انتقال دهنده عصبی GABA را افزایش می دهند. این انتقال دهنده عصبی، ماده شیمیایی در مغز است که به شما کمک می کند تا احساس آرامش کنید.
اثر این داروی ضد استرس به گونه ای است که باعث خواب آلودگی شما می شود و خوابیدنتان در طول شب را آسان می کند.
از مشهورترین بنزودیازپین ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیازپام
- کلردیازپوکساید
- لورازپام
- آلپرازولام
- کلونازپام
- فلورازپام
- میدازولام
داروهای SSRI (داروهای ضد افسردگی)
داروهای ضد افسردگی که نام دیگرشان بازدارنده های بازجذب سروتونین (SSRI) نیز می باشد، می توانند در درمان اضطراب کمک کننده باشند. این داروها برای درمان برخی از اختلالات شخصیتی نیز به کار گرفته می شوند.
مکانیسم اثر آنها دقیقا برگرفته از نامشان است. تصور می شود که انتقال دهنده های سروتونین در از میان رفتن علائم آزاردهنده اضطراب و افسردگی دخالت داشته باشند. این داروها از بازجذب سروتونین جلوگیری می کنند و به این شکل باعث می شوند مقدارش در مغز افزایش پیدا کند.
برخی از معروفترین قرص های ضد استرس و افسردگی این دسته عبارتند از:
- فلوکستین
- فلووکسامین
- پاروکستین
- سیتالوپرام
- سرترالین
داروهای بوسپیرون
این داروی ضد استرس مواد شیمیایی مغز را تحت تأثیر قرار می دهد تا اضطراب را کاهش دهد. این دارو بیشتر برای دوره های درمانی کوتاه مدت کارایی دارد. مطالعات نشان می دهد که این قرص عوارض جانبی کمتری دارد و مانند بنزودیازپین ها اعتیاد آور نیست. استفاده از این دارو ضد استرس برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی گردد.
پزشک برای استرس چه کاری انجام میدهد؟
در مواقعی که استرس و اضطراب کیفیت زندگی شما را تحت الشعاع قرار می دهد، وقتش رسیده است که از درمانگر کمک بگیرید. در برخی از موارد مشاوره های روانشناسی و جلسات روانکاوی به شما کمک می کند تا کنترل را در دست گرفته و اضطراب خود را درمان نمایید.
اما گاهی اوقات هست که شما واقعا نیاز دارید تا از داروها و قرص ضد استرس برای بهبود حال خود استفاده کنید. این موضوع را روانپزشک به خوبی تشخیص خواهد داد.
همچنین روانپزشک با معاینه و مشاهده آزمایش خون شما، عوامل فیزیکی که باعث افزایش اضطرابتان می شوند را شناسایی می کند و درمان را برای از بین بردن آنها شروع می کند.
مشکلات گوارشی و برخی از بیماری ها در نتیجه تحمل طولانی مدت استرس پدید می آیند. متخصص آنها را تشخیص داده و برای درمان آنها توصیه های لازم را می دهد.
در موقعیت استرس زا از چه داروی ضد استرس استفاده کنیم؟
زندگی موقعیت هایی را ایجاد می کند که داشتن استرس در آنها کاملا طبیعی و توجیه شده است. مواقعی که قرار است پاسخگو افراد زیادی باشید، زمان هایی که عملکرد شما بر روی سرنوشت خود و سایر افراد تاثیر می گذارد و آن هنگام که تعداد زیادی انسان به شما خیره می شوند و منتظر صحبت های شما هستند، اضطراب و نگرانی اجتناب ناپذیر است.
حتی در سن های پایین تر هم وقتی قرار است نتیجه هر آنچه آموختید را در یک یا چند ساعت بر روی برگه کاغذ بنویسید و آینده تحصیلی خود را رقم بزنید، کاملا طبیعی است که استرس داشته باشید.
در ادامه به شما خواهم گفت که در هریک از این مواقع خاص چه قرص ضد استرسی بیشتر به کارتان می آید.
برای انتخاب بهترین دارو ضد استرس باید به موقعیت شغلی و سن خود توجه کنید.
قرص ضد استرس برای سخنرانی و امتحان
همانطور که قبلا هم اشاره کردم بتا بلاکرها به خصوص قرص ضد استرس پرانول باعث می شود تا ضربان قلب بالای شما پایین آمده و آرامش بیشتری داشته باشید.
این قرص نسبت به سایر داروهای ضد اضطراب خواب آور نبوده و می توانید حواس خود را به خوبی جمع کنید تا نتیجه مطلوب تری کسب کنید. به خصوص برای استرس ناشی از امتحان رانندگی به هیچ عنوان سراغ داروهای آرامبخش خواب آور نروید.
دوز این دارو از ۱۰ شروع می شود و به ۴۰ می رسد. تا حد امکان دوز پایین این دارو را مصرف کنید و برای استفاده از دوزهای بالاتر حتما از پزشک مشورت بگیرید.
من به شخصه پیشنهاد می کنم که به جای قرص خوردن از روش های کنترل هیجانات مانند مایندفولنس استفاده کنید. همچنین می توانید از جوشانده های گیاهی یا قرص ضد استرس گیاهی که قبلا مصرف کردید و برایتان مشکلی ایجاد نکرده است، کمک بگیرید.
قرص ضد استرس برای نوجوانان
انتخاب قرص ضد استرس مناسب برای نوجوانان از حساسیت های زیادی برخوردار است. برخی از این داروها عوارض جدی داشته و برای افراد زیر ۱۸ سال تجویز نمی شوند.
از سوی دیگر تحمل استرس زیاد نیز مشکلات جدی خودش را برای آنها به همراه دارد. بنابراین، اگر فرزند نوجوانی دارید که از استرس و اضطراب شدید رنج می برد، حتما او را نزد پزشک متخصص برده تا به دستور او دارو دریافت کند.
برخی از داروهای ضد استرس که برای نوجوانان زیر ۱۸ سال مجاز است و با نسخه پزشک می توانند مصرف کنند، عبارتند از:
- داروهای دسته SSRI ها مانند: پروزاک (فلوکستین)، سیتالوپرام، زولوفت (سرترالین) و اسکیتالوپرام
- داروهای دسته SNRI ها مانند: دولوکستین و ونلافاکسین
فراموش نکنید، اگر نوجوانتان از درمان منظم و اصولی برخوردار نشود ممکن است برای به دست آوردن آرامش خود به سمت مواد مخدر جذب شود. بنابراین درمان پزشکی در کنار روان درمانی را جدی بگیرید.
قرص ضد استرس قبل از جراحی و در بارداری
مواردی وجود دارد که اگر از قرص ضد استرس اشتباهی مصرف کنید، ممکن است جان خود یا جان فرزند داخل شکم خود را به خطر بیاندازیم. از شما خواهشمندم از مصرف خودسرانه اینگونه داروها جدا اجتناب کنید.
اگر نزدیک عمل جراحی خود هستید و استرس به سراغ شما آمده است، ممکن است پزشک معالجتان به شما دارو آرامبخش بدهد. به عنوان مثال میدازولام آرام‌بخشی است که معمولا پیش از جراحی ها و انجام برخی روش های تشخیصی استرس زا برای بیماران استفاده می‌شود.
همچنین اگر باردار هستید و از استرس یا افسردگی رنج می برید حتما نزد متخصص رفته و دارو مناسب برای این دوره را دریافت کنید. به هیچ عنوان استرس بیش از حد تحمل نکید و از روش های دارویی و غیردارویی بی خطر بهره ببرید.
قرص و داروهای ضد استرس و افسردگی که در دوران بارداری منع مصرف دارند عبارتند از:
- لیبریوم
- والیوم
- لورازپام
- اگزازپام
باقی داروها هم طبق نظر متخصص مصرف کنید.
چند نمونه داروی ضد اضطراب گیاهی
زمانی که نام داروهای گیاهی به گوشمان می خورد، خیالمان راحت می شود که عوارض کمتری به سراغمان خواهد آمد. طب سنتی برای درمان اضطراب، استرس و نگرانی درمان های جالبی دارد. برخی از مهم ترین قرص، گیاه دارویی، دم نوش و عرقیجات ضد استرس عبارتند از:
- گیاه دارویی بوزیدان یا همان آشواگاندا
- دم نوش میوه گل نسترن
- دمنوش به لیمو و زیرفون
- چای زعفران
- چای هل
- دم نوش بابونه
- دم نوش بادرنجبویه
- سنبل الطیب
- دم کرده گل گاو زبان
- اسطوخودوس
- قرص گیاهی نروکسین
- کپسول سافت ژل لینازپام
- بخور روغن لاوندر
- غرق بهار نارنج
- گلاب
- عرق بیدمشک
اسطوخودوس از قدیم تا به الان بهترین گیاه دارویی بوده است که قلب را آرام و استرس را کاهش می دهد.
روش مدیریت استرس
روش های مدیریت استرس این روزها طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. من خودم به شخصه تا زمانی که مجبور به مصرف دارو نباشم، ترجیح می دهم از این روش ها استفاده کنم و آرامش را به زندگیم بازگردانم. تکنیک های گوناگونی برای مهار استرس معرفی شده اند.
مایندفولنس، مدیتیشن، یوگا، انجام ورزش های گروهی به طور منظم، مدیریت زمان و برنامه ریزی درست و داشتن تغذیه مناسب به شما کمک خواهد کرد آرامش درونی خود را حفظ نمایید.
جدا از تمامی اینها به شما توصیه می کنم، زمان هایی را به گردش، کوه نوردی و مشاهده طبیعت بگذرانید. طبیعت خود بهترین قرص ضد استرس بوده و درمان بسیاری از آشفتگی های روحی به حساب می آید.
ورزش و تغذیه مناسب
فرقی نمی کند چه ورزشی انجام دهید! ورزش به صورت منظم موجب می شود تا علاوه بر بهبود سلامتی جسمانی، اندورفین ها در مغز ترشح شوند و افسردگی و اضطراب را درمان کنند. حتی پژوهشی نشان داده بود که ورزش منظم در درمان بیماری دوقطبی نیز تاثیرات خوبی داشته است.
ورزش های زیر به عنوان قرص ضد استرس طبیعی شناخته می شوند:
- کاردیو (ورزش های چربی سوزی که تحرک بالایی دارند.)
- یوگا
- تای چی
- پیلاتس
- هنرهای رزمی
- کیک بوکسینگ
- رقص
- دوچرخه سواری
شایان ذکر است که داشتن یک رژیم غذایی مناسب به شما کمک می کند تا آرامش بیشتری داشته باشید. شاید این سوال برای شما به وجود آمده باشد که برای استرس خود چه بخوریم؟! در پاسخ برخی از مواد غذایی ضد استرس و آرامش بخش را برایتان نام می برم:
- شکلات تلخ
- غلات کامل
- آووکادو
- ماهی
- شیر گرم
- پسته
- منابع حاوی ویتامین سی
- لبنیات پروبیوتیک
- غذاهای حاوی فیبر بالا
برنامه ریزی و رسیدگی به کارها
یکی از دلایل شایع استرس و اضطراب مربوط به نگرانی های شغلی و کم آوردن زمان است. پیش از اینکه قرص ضد استرس مصرف کنید، سعی کنید عوامل استرس زا را از خود دور نمایید.
با برنامه ریزی دقیق و انجام کارها در زمان های مناسب می توانید تا حدود زیادی استرس خود را کاهش دهید. برخی از اپلیکیشن ها می توانند به شما کمک کنند، برنامه ریزی بهتری داشته باشید و زمان خود را مدیریت کنید. تقویم تسکوک یکی از این برنامه های کاربردی است که می توانید از آن بهره مند شوید.
ریلکسیشن و تمرین ذهن آگاهی
اختصاص دادن زمان های برای ریلکس شدن و تفریح کردن حق شماست. این حق را از خود نگیرید. مایندفولنس یا ذهن آگاهی یکی از راه های کنترل استرس است. این تکنیک را یاد بگیرید تا در موقعیت های مختلف بتوانید در حال زندگی کنید و بی هیچ استرسی بهترین عملکرد را داشته باشید.
برای شروع می توانید تمام تمرکز خود را بر روی دم و باز دمتان گذاشته و از فرآیند تنفس خود لذت ببرید.
از انجام مدیتیشن به صورت فردی و گروهی غافل نشوید. همچون آب بر روی آتش استرستان را فروکش می کند.
سوالات متداول
در این قسمت به سوالات متداول شما در خصوص قرص و دارو ضد استرس پاسخ کوتاه و علمی خواهم داد.
آیا قرص سرترالین چاق کننده است؟
مطالعات نشان می دهد، افرادی که به طور طولانی مدت این دارو را مصرف می کنند، در معرض چاقی قرار می گیرند. البته این موضوع برای همه افراد صدق نمی کند. اما این امکان وجود دارد.
چگونه بدانم استرس دارم؟
بهترین کار این است که به ابتدای مقاله مراجعه کرده و علائم نام برده شده را با علائم خود مقایسه کنید. اگر تعدادی از آنها را مکررا تجربه کردید، احتمالا به این مشکل دچار هستید. در قدم اول به مشاور یا روان درمانگر مراجعه کنید.
برای آرامش اعصاب چه بنوشیم؟
در این خصوص دم نوش های آرامش بخش متنوعی وجود دارد. دم کرده گل گاو زبان، اسطوخودوس، بابونه، سنبل الطیب و چای زعفران استرس شما را کم کرده و اعصابتان را آرام می سازد.